Ukubhema Ugwayi Ngesikhathi Esifanayo Ukusebenzisa Imikhiqizo Ye-Vaping Cishe Kungaholela Ekusetshenzisweni Isikhathi Eside Kwayo Yomibili Imikhiqizo

ukukhala

Namuhla abantu abadala abaningi badlala ngothando ngawo womabili ugwayi kanye imikhiqizo ye-vapig. Lokhu kungase kungabi usizo ngokuhamba kwesikhathi. Ucwaningo olusha olushicilelwe yiphephabhuku i-Tobacco Control luphakamisa ukuthi ukubhema ugwayi ngesikhathi esifanayo ukuhwamuka kungase kuholele esimweni lapho umuntu owenza kanjalo ezoqhubeka nokusebenzisa yomibili imikhiqizo ngokuhamba kwesikhathi.

Abantu abaningi abazama ukuyeka ugwayi bakholelwa ukuthi bangakwenza lokho ngokwandisa kancane kancane ukusebenzisa kwabo ugwayi we-elekthronikhi nsuku zonke kuyilapho benciphisa izinga labo lokubhema futhi kancane kancane bazobe beshunqa futhi bengabhemi nhlobo. Inkinga ukuthi uma uqala ukubhema kanye ne-vape kuba cishe akunakwenzeka ukuyeka noma yimiphi imikhuba emibili. Lokhu kwenza ukuthi kungenzeki ukuthi i-vaping isize abantu bayeke ukubhema.

Ucwaningo luphakamisa ukuthi ukubhema okukabili kanye ne-vaping sekuyinsakavukela umchilo wesidwaba kulezi zinsuku. Nokho, ukusebenzisa le mikhiqizo emibili kagwayi ngesikhathi esisodwa kungaba yingozi kakhulu. Kodwa-ke, ucwaningo olwengeziwe luyadingeka ukuze kumephu indlela abantu abasebenzisa ngayo le mikhiqizo nokuthi amaphethini okusetshenziswa emikhiqizo emibili angabathinta kanjani abasebenzisi.

Ocwaningweni olushicilelwe ku-inthanethi yiphephabhuku Lokulawula Ugwayi, abacwaningi bathathe isampula labasebenzisi bakagwayi abakabili abangama-545 ocwaningweni lwe-US Population Assessment of Tobacco and Health (PATH). Amasampula adwetshwe ngamaqembu amahlanu ngokusekelwe kumagagasi (unyaka) ukusuka ku-2013/2014 kuze kufike ku-2018/2019.

Ukuze bafanelekele ababambiqhaza kwakufanele babe ngabasebenzisi abakabili bakho kokubili ama-vapes nogwayi. I-vape yamanje yachazwa njengomuntu owayefutha njalo (esebenzisa i-e-cigarettes nsuku zonke noma ngezinye izinsuku). Ngakolunye uhlangothi umuntu obhemayo okwamanje kwakungothile owayebheme osikilidi abangaphezu kwekhulu ekuphileni kwakhe futhi ebhema ugwayi nsuku zonke noma ngezinye izinsuku. Noma ubani ohlangabezane nalezi zincazelo ezimbili ufanelekele lolu cwaningo.

Abacwaningi babe sebefunda imininingwane engemuva yezibalo zombambiqhaza ngamunye njengesizinda semfundo,  uhlanga noma ubuzwe,  nolwazi olumayelana nezinto zokuziphatha ezifana nemvamisa yokusetshenziswa kwensangu notshwala kanye nemicabango yabo lapho okwakuyingozi kakhulu, ugwayi noma ama-vapes?

Ukuziphatha komhlanganyeli mayelana ne-vaping nokubhema kwabe sekulandelelwa emuva eminyakeni emine elandelanayo PATH Study Waves(iminyaka). Ngokwegagasi u-76% wabahlanganyeli wayebhema nsuku zonke, u-33.5% wasebenzisa ugwayi we-elekthronikhi nsuku zonke, u-62.5%  usebenzisa utshwala futhi u-25% wasebenzisa insangu. Amaphesenti angu-81.5 ayekholelwa ukuthi ukuhwamuka kwakungeyona ingozi empilweni yabo uma kuqhathaniswa nokubhema ugwayi.

Ngokulandelela ukuziphatha kwabahlanganyeli ucwaningo luveza ukuthi i-vaping yehle yaya phansi kakhulu ngamagagasi 4 afinyelela ku-35% kodwa akhuphukela ku-41% ekupheleni kwegagasi 5. Ukubhema nakho kwehle kancane kancane kwaya ku-68% ekupheleni kwegagasi 5.

Eminyakeni eyisithupha yocwaningo, kwavela amaphethini amathathu. Kubo bonke abantu abebesebenzisa kokubili imikhiqizo ekhipha umhwamuko kanye nogwayi ngesikhathi esisodwa, iqembu elikhulu kunawo wonke (42%) layeka ukufutheka ekuqaleni kocwaningo futhi laqhubeka nokubhema kulo lonke ucwaningo. Elinye iqembu (15%) liqhubekile nokubhema kanye ne-vape ngezinga elifanayo phakathi nesikhathi socwaningo. Futhi ingxenye encane (10%) iyeka kokubili ukubhema nokubhema kusenesikhathi.

Ucwaningo lubonise ukuthi imvamisa yokubhema, ukufutha noma ukusebenzisa ezinye izidakamizwa kudlale indima enkulu ekuyekeni. Labo abasebenzisa le mithi izikhathi ezimbalwa bangase bayeke kunabasebenzisi abakhulu. Ngaphezu kwalokho, ukunciphisa ukubhema kusize abasebenzisi ngabanye ukuthi bayeke noma bashintshele ekubhemeni ngokuphelele. Sengiphetha, lolu cwaningo lubonise ukuthi ngaphambi kuka-2019, i-vaping ayizange idlale indima enkulu ekusizeni abantu ukuba bayeke ukubhema ezingeni labantu.

izinyanga
About the Author: izinyanga

Ingabe Usijabulele Lesi sihloko?

0 0

shiya impendulo

0 Amazwana
Okungaphakathi Okuphakelayo
Buka wonke amazwana