Uhulumeni waseScotland Ucabanga Ukulawula I-Vaping, Ukukhulisa Ukwesaba Kwenhlekelele Yezempilo Ezayo

32213221

EScotland Tonight: Uhulumeni waseScotland unxuse ukuthi athathe isinyathelo sokulawula i-vaping phakathi nokwesaba ukulutheka.

URyan McNairn waqala ukubhema eneminyaka engu-17. Eminyakeni eyisikhombisa kamuva, wakwazi ukuyeka, kodwa ngokushesha ngemva kwalokho, waphinde wabanjwa omunye umlutha.

Uthe ohlelweni lweSTV iScotland Tonight uthe ufuna ukuhlola imiphunga elahlwayo njengoba “baphume bebukeka bejabulisa futhi bejabulisa.”

Empeleni, umlutha wabuya futhi waba namandla kunanini ngaphambili.

“Angikwazanga ukuyeka i-vaping. Yonke indawo engangiya kuyo, ekuseni kakhulu nasebusuku, ngangivapa.”

Inkinga yezempilo ezayo

IScotland izibekele umgomo wokuba nomphakathi ongabhemi ngonyaka ka-2034, kodwa njengoba u-Holyrood ehlola izindlela ezengeziwe zokulawula ugwayi, ukukhathazeka mayelana nokwenzeka kwenhlekelele yezempilo entsha kuyakhula.

Ucwaningo lwakamuva lukhombisa ukuthi ukuthandwa kwe-vaping kukhule kakhulu eminyakeni yamuva, ikakhulukazi kubantu abasha.

Abanye abantu bakholelwa ukuthi kuyisu eliphumelelayo lokuyeka unomphela ukubhema. Yiba i-e-cigarettes, nokho, iba isango lokulutheka nicotine kwabanye abantu?

Imiphumela emibi yokubhema kakade yamukelwa kabanzi, kodwa namanje akwaziwa ukuthi i-vaping izoyithinta kanjani impilo yakho.

Lokhu kudale ingxoxo ebanzi, enombango, neqhubekayo mayelana nokusebenza, ukusebenziseka, nokukhanga kwamadivayisi.

Lapho ukulutheka kwakhe kukubi kakhulu, uRyan wayesebenzisa eyodwa vape alahlwayo usuku ngalunye, ngamunye ephethe cishe ama-puff angama-600.

Wathi, “Angikaze ngiluthwe ngale ndlela ekuphileni kwami. “Ihlala isesandleni sakho, futhi awujahi nje ugwayi.

“Awuzizwa ujabule ngempela; esikhundleni salokho, uhlale uxosha i-buzz."

Ngemuva kweseshini yokwelashwa nge-laser, uRyan manje usehambe amasonto ayisithupha ngaphandle kwe-vaping.

“Angizikhathazi ngokuphelelwa amandla futhi ngiyazibuza ukuthi ngizoyithathaphi i-vaporizer yami elandelayo,” engeza.

"Umgomo uwukuthola ukulawula okwengeziwe empilweni yakho futhi unqobe umlutha wakho."

'Ama-vapes akhona yonke indawo

Ngokwezibalo, manje kunama-vaper ayizigidi ezi-4.3 eBrithani, inombolo erekhodiwe.

Ngaphezu kwalokho, kunobufakazi bokuthi bayanda abantu abasha abawuhlolayo.

Ngo-2022, ucwaningo olwenziwe yi-Action Against Smoking (ASH) lwaveza ukuthi amaphesenti angu-7 Izingane zaseBrithani kanye nentsha eneminyaka engu-11 kuya kwengu-17 yayiqhuma. Lokho kuhluke ngamaphesenti ama-4 ngo-2020.

Abafundi abenza unyaka wesithupha esikoleni esikhulume nabo babike ukuthi babone ukwanda okubonakalayo kwesibalo sabantu abasha abavamayo ngemuva kokuqubuka kwalesi sifo.

I-STV News yabika ngo-Agasti ukuthi kusanda kubanjwa amakhulu ama-vape kubafundi bezikole zamabanga aphezulu eScotland

Umfundi u-Mohammad Miah waphawula, “Ngiyibona cishe yonke indawo. Wonke umuntu uyabona namuhla ukuthi kuyinto nje evamile ngaphandle kwesikole nasemigwaqweni edolobheni.”

U-Aimee Simpson waqhubeka wathi: “Ngezinye izikhathi ngiyakhohlwa ukuthi kufanele ube neminyaka engu-18 ubudala, njengoba kubonakala sengathi akekho okhathazekile ngalokho.”

Ngaphandle kweqiniso lokuthi kumele ube mdala kuno-18 ngokusemthethweni thenga ama-vapes, kwakunombono wokuthi zazitholakala kalula.

“Angikaze ngizwe ngomuntu okhonondayo noma okhala ngokuthi akakwazanga ukuthola i-vape,” kwengeza u-Aimee.

“Ngicabanga ukuthi banabangane abadala ababenzela lokho,” kuqhuba u-Mohammad. Ngike ngaxoxa nabangane bami abambalwa, futhi kuyashaqisa ukuzwa ukuthi ngezinye izikhathi abazali babo babathengela yona.”

Bonke abantu esikhulume nabo, abaneminyaka engu-16 noma 17, babike ukuthi izingane ezincane zibonakala zithatha umphunga kakhulu.

“Nginabantu abambalwa engibaziyo abanezingane zakwethu ezincane ezineminyaka engu-12 noma engu-13, futhi ngiyazi ukuthi bavele bangene esitolo esisekhoneni bese othile abanikeze,” kusho uKristina Owhonda.

“Nakuba beneminyaka engu-13 ubudala futhi bebukeka bebasha, bayathengiswa nje kuphela.”

Abafundi bacabanga ukuthi izinkundla zokuxhumana zinethonya elikhulu ekutheni i-vaping yethulwa futhi ibukwa kanjani.

UDominika Szerement uthe, “Ngicabanga ukuthi okunye okukhathaza kakhulu ukuthi kuningi abagqugquzeli kanye nabantu obabona ezinkundleni zokuxhumana bayabasekela. Intsha ifisa ukufana nabo.”

USahil Panwar uqhubekile wathi, “Ubona abantu beshutha kumavidiyo, bekhipha intuthu futhi benza kahle, njengomculo opholile ongemuva.

“Ngezinye izikhathi babonisa amaqoqo abo, kuhlanganise nemibala eminingi kanye ukunambitheka."

'Ngikhathazeke kakhulu

Isikhulu esiphezulu sase-Ash Scotland, u-Sheila Duffy, sicabanga ukuthi ukufuthwa kwemfucuza kwabantu abasha kufanele kuxazululwe ngokushesha.

“Sibone ukwanda okukhulu kwenani lentsha kanye nentsha efufusa, futhi lokhu kusikhathaza kakhulu,” kusho yena.

“Silindele ukuthi uHulumeni waseScotland uzohlinzeka ngezinombolo ekupheleni konyaka, kodwa sesiyazi ukuthi kuqhubekani ngoba iziphathimandla zendawo, abazali nezikole bebesitshela ukuthi kwenzekani.

“Kunokukhathazeka okukhulu njengoba la magajethi angena ezindaweni lapho ugwayi uncipha khona futhi ucindezelwa.

“Sizwa kuthiwa izikole zamabanga aphansi zithatha ama-vape ezingane, sizwa kuthiwa abazali banikeza izingane zabo amavape ngoba bekholelwa ukuthi kulungile futhi ngeke kudale izinkinga. Nokho, lokhu kuyakhathaza kakhulu ngoba le mithi ingase ibe umlutha kakhulu.

"Ukuvimbela lokhu ukuthi kungenzeki, kufanele kwenziwe okuthile mayelana nokumaketha, ukukhushulwa, ukukhangisa, nokulawulwa kwemikhiqizo."

Uhulumeni waseScotland ucabanga ukwenza imithetho eqinile elawula ukugqugquzelwa kwe-vaping nokukhangisa.

Kuleli sonto, kukhishwe imiphumela yokubonisana elikugunyazile, futhi izosetshenziselwa ukuqondisa ukukhetha kwenqubomgomo esikhathini esizayo.

Izimpendulo ezingama-757 zembula “imibono ehlukanisayo,” cishe u-50% evuna izinhlelo futhi u-50% ephikisana nazo.

Ngomgomo wokwenza iScotland “ingabi nogwayi” ngo-2034—okusho ukuthi abantu abadala abangaphansi kuka-5% bazobhema ugwayi—i-Holyrood nayo okwamanje ibuyekeza uhlelo lwayo lokusebenza kukagwayi.

Okwenziwayo eNew Zealand kungenye yezinyathelo ezihlolwayo.

Iminyaka yobudala yokubhema esemthethweni ye-18 izonyuswa unyaka nonyaka, okwenza abantu abangaphansi kweminyaka engu-14 ngo-2027 bangakwazi ukuthenga ugwayi impilo yabo yonke. Leli elinye lamasu aqinile emhlabeni wonke lokunciphisa ukufa okuhlobene nokubhema.

USolwazi Steve Turner uye wahlola imiphumela yokubhema nokubhema ugwayi ezinganeni nasebancane iminyaka eminingi. Ukwengeza, ukhathazekile ngokukhuphuka kwe-vaping yentsha.

“Kusobala ukuthi izingane akufanele zibheme noma zivave ngoba yomibili le midlalo iyingozi,” kusho yena.

“Nakuba kunobunye ubufakazi bokuthi i-vaping ayinayo ingozi encane kubantu abadala, kuseyingozi, ngokubona kwami. Ine-nicotine, into eyingozi.”

USolwazi Turner ufisa ukuthi imithethonqubo esesivele isetshenziswa emikhiqizweni kagwayi inwetshelwe ebhizinisini lokudonsa amanzi.

Uthe kunomehluko obonakalayo phakathi kokuthi izitolo zingakhangisa kanjani futhi zibonise imishini yokufutha—eziningi zazo zisebenzisa imibala egqamile kanye nezinto ezithandwayo ezithandwa izingane.

“Lokho kuphambene nogwayi, ocashile futhi osesinyathelweni esibi.

"Imithetho yokukhangisa neyokumaketha efanayo kufanele isetshenziswe kuzo zonke izinto ezine-nicotine."

Akuwona wonke umuntu owabelana ngombono wakhe. Tony Stuart, osebenze a isitolo se-vape e-Aberdeen eminyakeni emithathu edlule, iphikisana nemithetho eqinile elawula ukukhangisa.

"Umthetho ubeka imingcele kakhulu kulokho esingase sikukhangise," esho.

“Ngaphandle kokuthatha umzila kagwayi, lapho yonke into ifihlwe ngemuva kwekhabhinethi, akukho engikucabangayo okunganginciphisa.

“Abantu sebesuka ekubhemeni baye ku-vaping, pho kungani singakhawulela ukukhangisa? Akukho okuzwakalayo ngakho.”

Nakuba kuye kwaba nokwanda okuncane enanini lentsha ebhemayo, uTony uthi amanani “asengumzuzu.”

Uthi inkampani yakhe inomgomo oqinile futhi ngeke idayisele izingane mathupha noma ku-inthanethi.

Wachaza, “Abakwazi ukuthenga kithi ngaphandle uma beneminyaka engu-18 njengoba senza izindlela zokuqinisekisa ubudala ku-inthanethi. Kodwa inkinga esinayo ukutholakala okusabalele kwemikhiqizo ekhipha umhwamuko, ikakhulukazi izinto ezilahlwayo. Yilokho umsuka wodaba.”

NgokukaDkt. Pete Cheema OBE we-Scottish Grocers Federation, ukukhawulela ukukhangisa kungase kuvimbele i-Scotland ukuthi ifinyelele imigomo yayo ye-Scotland engabhemi ngo-2034.

Wathi, ngandlela thile, ukuntuleka kwaleyo mithetho kufana nokumelene nokubhema.

“Sidinga uhlelo lokwazisa amakhasimende ukuthi isitolo sidayisa ama-vaporizer. Abantu ngeke babe nokuzikhethela uma lifihliwe, ngakho-ke uma bebhema, bazoqhubeka nokwenza kanjalo.

"Ngokocwaningo lwethu, i-vaping ayinabungozi futhi iyingozi kunokubhema, futhi ingasiza abantu ukuba bayeke."

izinyanga
About the Author: izinyanga

Ingabe Usijabulele Lesi sihloko?

0 0

shiya impendulo

0 Amazwana
Okungaphakathi Okuphakelayo
Buka wonke amazwana